{ "title": "Kıdem Tazminatı Zamanaşımı", "image": "https://www.kidemtazminati.gen.tr/images/kidem-tazminati-zamanasimi.jpg", "date": "20.01.2024 10:27:23", "author": "evin esen", "article": [ { "article": "
Kıdem Tazminatı Zamanaşımı, kıdem tazminatı, işçinin uzun süre bir işyerinde ya da işverenin emrinde ya da belli bir meslekte harcadığı iş gücü karşılığı olup böyle bir paranın iş yerinden ayrılırken kendisine, ölümü halinde de mirasçılarına verilmesi her şeyden önce hakkının gereğidir. Kıdem tazminatı iş akdinin sona erdiği her durumda değil yasada belirtilen durumlarda ve belirli bir kıdeme sahip olan işçilere, kıdemleri oranında ve son ücretleri dikkate alınıp ödenir. Taraflar arasındaki sözleşmede aksi bir durum yoksa genel olarak işçiler, devlet memurlarından farklı şekilde çalıştıkları ayın ücretini, o ayın sonunda talep ve davaya hak kazanırlar. Aylık ücretler için zamanaşımı, her ayın ücretinin ödenecek hale geldiği tarihten itibaren ayrı ayrı işlemeye başlar ve 5 yıl sonra zamanaşımına uğrar. Fazla çalışma olduğunda o çalışmanın ücretiyle, ikramiye ve sosyal yardımlara bağlı ücretler çıktıkları anda ödenecek hale gelir ve bu tarihten itibaren zamanaşımı işlemeye başlar.

İşçiler, günümüzde tazminat kazansa bile işverenin iflas etmesi, mal kaçırması ya da çeşitli sebeplerle bu tazminatları alamaz duruma gelmişlerdir. Bu durum büyük şirketlerde çalışan işçilerin de mağdur olmasına neden olmaktadır. Bu durum değinildiği gibi bir prim benzeri bir ödeme ile güvence kapsamına alınacağı gibi şirketler hukukunda da şirketlere belli sorumluluklar yükleyip teminat niteliğinde güvence olacak bir bedel ya da mülkün gösterilmesiyle sağlanabilir.

Kıdem Tazminatında Zamanaşımı Süresi

İşçinin bütün bu alacakları için dava açıldığında, davalının zamanaşımı savunmasıyla karşılaşıldığında, 5 yıllık zamanaşımı süresi davanın açıldığı tarihten geriye doğru hesaplanır. Bu durumda davanın açıldığı tarihten 5 yıl önce ödenecek hale gelen alacakların zamanaşımına uğradığı kabul edilecektir. İşçilerin yıllık izin ücretleri, yıllık iznin hak edildiği anda değil, iş sözleşmesinin herhangi bir sebeple bittiği anda ödenecek hale gelir. Yani iş sözleşmesi devam ederken yıllık izinlerin ücreti talep edilemez. Yıllık izinlerin ücreti ancak iş sözleşmesi bittiği anda talep edilebilir ve zamanaşımı da bu tarihten itibaren işlemeye başlar. Bu yüzden iş sözleşmesi sona erdikten sonra beş yıllık zamanaşımı süresi içinde dava açılması şartıyla, hak edilip de kullanılamayan yıllık izin ücretlerinin tamamı hüküm altına alınacaktır. İhbar ve kıdem tazminatı alacaklarının ödenecek hale geldiği ve 10 yıllık zamanaşımı süresinin işlemeye başladığı tarih, iş sözleşmesinin fesih tarihidir.

Hizmet akdine dayanarak çalışan işçilerin ücretleri de 5 yıllık zamanaşımı süresine dahildir. Bu sebeple iş sözleşmesinden kaynaklı diğer borçlar, özellikle sözleşmeden doğan bir borcun ifa edilmemesi sebebiyle istenen tazminat talepleri 10 yıllık zamanaşımı süresine dahildir.

4857 sayılı Kanun kapsamındaki işçilerin fazla çalışma ücretleri ile yıllık ücretli izin ücretleri dahil bu 5 yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Fakat fazla çalışma ücretleri fazla çalışmanın olduğu ay ödenir ve zamanaşımı süresi bu tarihten itibaren işlemeye başlar. İşçilerin ihbar ve kıdem tazminatı ücretleri de yıllık ücretli izin ücretine dahildir. İşçinin ihbar ve kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesinin sona ermesiyle ödenecek hale gelir ve 10 yıl sonra zamanaşımına uğrar.

Kıdem Tazminatında Zamanaşımının Durması

Zamanaşımının işlemeye başlamadan önce veya işlemeye başladıktan sonraki zaman arası, kanunda belirtilen engellerle durmasına ve engel ortadan kalktıktan sonra da kaldığı yerden işlemeye devam etmesine zamanaşımının durması denir. Zamanaşımını durduran nedenler; zamanaşımı işleme girdiği anda mevcutsa zamanaşımı işlemeye başlamaz, zamanaşımı işlemeye başladıktan sonra oluşursa zamanaşımı işlemeye devam etmez. Zamanaşımının durmasında, kesilmesinden farklı olarak, işlemeye başlayan süre varlığını korur ve durma nedeni ortadan kalktıktan sonra kaldığı yerden devam eder. Örneğin 5 yıllık zamanaşımına tabi bir alacak hakkında durma sebebi dördüncü yılda ortaya çıkarsa, durma nedeni ortadan kalkana kadar zamanaşımı süresi işlemeye başlamaz. Durma sebebinin ortadan kalkmasından sonra 5 yıldan arta kalan bir yıllık süre için zamanaşımı işlemeye devam eder.

Kıdem Tazminatında Zamanaşımın Kesilmesi

İşlemeye başlamış ve henüz tamamlanmayan zamanaşımı süresinin kanunda öngörülen kesilme sebeplerinden birinin gerçekleşmesiyle son bulması ve kesilme nedeninin ortadan kalkmasıyla beraber baştan yeniden işlemeye başlamasına zamanaşımın kesilmesi denir. Zamanaşımının kesilmesiyle beraber, o ana kadar işlemiş olan zamanaşımı süresi hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kalkar ve zamanaşımını kesen olaydan itibaren baştan yeni bir zamanaşımı süresi işlemeye başlar. Zamanaşımını kesilmesini sağlayan asıl sebeplerin kıyas yoluyla genişletilmeyeceği ve tarafların anlaşmasıyla değiştirilmeyeceği anlaşılır.

Zamanaşımının kesilmesi için önce işlemeye başlamış ve henüz tamamlanmamış bir zamanaşımı süresinin olması gerekir. Zamanaşımının kesilmesiyle beraber, o ana kadar işlemiş olan zamanaşımı süresi hiçbir sonuç doğurmadan ortadan kalkar ve zamanaşımını kesen olaydan itibaren baştan yeni bir zamanaşımı süresi işlemeye başlar. İşlemeye başlayan yeni süre kural olarak kesilen eski sürenin aynısıdır. Bununla beraber borcun bir senetle belgelenip alacağın bir hükümle sabit olması halinde işlemeye başlayacak yeni süre, kesilen süreden bağımsız olarak daima 10 yıldır.
" } ] }