Kıdem, allah'ın sıfatlarından ne anlama gelir?

Kıdem, Allah'ın zâtî sıfatlarından biridir ve "başlangıcı olmamak, ezelî olmak" anlamına gelir. Bu sıfat, Allah'ın varlığının bir başlangıcı bulunmadığını, O'nun her zaman var olduğunu ve hiçbir zaman yoklukla nitelenmediğini ifade eder. Kıdem, Allah'ın zaman ve mekândan münezzeh olduğunu vurgulayarak, O'nun varlığının sonsuzluğunu ve değişmezliğini ortaya koyar. İslam inancında bu sıfat, Allah'ın yaratılmışlardan farklı ve üstün olduğunu gösterir; çünkü tüm yaratılmışlar bir başlangıca sahipken, Allah kadimdir ve varlığı hiçbir şeye bağlı değildir.

Kıdem sıfatı, İslam kelamında Allah'ın varlığının zorunluluğunu temellendirmede kritik bir rol oynar. Örneğin, evrenin ve tüm varlıkların bir başlangıcı olduğu düşünüldüğünde, onları var eden bir İlk Sebep'in olması gerektiği sonucuna varılır. Bu İlk Sebep, kıdem sıfatıyla nitelenir, çünkü O'nun varlığı başka bir şeye dayanmaz. Ayrıca, kıdem sıfatı, Allah'ın diğer sıfatlarıyla da uyum içindedir; örneğin, O'nun bilgisi, kudreti ve iradesi de ezeli ve ebedidir. Bu, Allah'ın her şeyi kuşatan bir ilme ve güce sahip olduğunu gösterir.

Kıdem sıfatı, Müslümanların Allah'a olan imanını ve güvenini pekiştirir. Örneğin:

• Allah'ın ezeli varlığı, O'nun her zaman var olduğunu ve hiçbir şartta değişmediğini hatırlatarak, insanlara istikrar ve huzur verir.
• Bu sıfat, dualarda ve ibadetlerde Allah'ın sonsuzluğuna sığınmayı teşvik eder; örneğin, zor zamanlarda "Ey Kadim olan Allah'ım!" şeklinde yakarışlarda bulunulabilir.
• Kıdem, insanlara geçici dünya hayatı yerine ebedi olan Allah'a bağlanmanın önemini öğretir, bu da manevi bir rehberlik sağlar.

Kıdem, Allah'ın diğer zâtî sıfatlarıyla yakından bağlantılıdır. Örneğin:

• Beka: Kıdem, Allah'ın başlangıcının olmamasını ifade ederken, beka O'nun sonunun olmamasını (ebedî oluşunu) belirtir. Bu ikisi birlikte Allah'ın ezeli ve ebedi olduğunu vurgular.
• Vahdaniyet: Allah'ın bir ve tek oluşu, O'nun kıdem sıfatıyla uyumludur, çünkü birden fazla kadim varlık düşünülemez.
• Kıyam bi-nefsihi: Allah'ın hiçbir şeye muhtaç olmadan var olması, kıdem sıfatıyla desteklenir; zira O, varlığı için bir sebebe ihtiyaç duymaz.

Sonuç olarak, kıdem sıfatı, Allah'ın mutlak ve sonsuz varlığını anlamamıza yardımcı olan temel bir unsurdur ve İslam inancının sağlam temellerinden birini oluşturur. Bu sıfat, Müslümanların Allah'a olan bağlılığını derinleştirir ve O'nun yüceliğini kavramada rehberlik eder.