Kıdem Tazminatı Hesaplama Formülü ve Uygulama Adımları
Kıdem tazminatı, işçinin işten ayrılması durumunda çalıştığı süreye bağlı olarak hesaplanan bir ödenektir. İş Kanunu'na göre, işçinin en az 1 yıl çalışmış olması ve belirli koşulları sağlaması gerekmektedir. Kıdem tazminatı hesaplaması için temel formül şu şekildedir:Brüt Ücret × Çalışma Yılı × Kıdem Katsayısı. İşte bu formülün nasıl uygulanacağına dair adım adım bir rehber:
1. Brüt Ücretin Belirlenmesi
- Brüt ücret, işçinin son aldığı maaş, primler, ikramiyeler ve diğer düzenli ödemeleri kapsar. Örneğin, son brüt maaş 5.000 TL ise bu değer kullanılır.
2. Çalışma Süresinin Hesaplanması
- Çalışma süresi, işe başlama tarihinden işten ayrılma tarihine kadar olan tam yıl sayısıdır. 1 yıldan az süreler için oranlama yapılır. Örneğin, 3 yıl 6 ay çalışmış bir işçi için 3,5 yıl kabul edilir.
3. Kıdem Katsayısının Uygulanması
- Kıdem katsayısı, yıllık brüt ücretin 30 günlük karşılığını temsil eder ve genellikle 1/30 oranında alınır. Yani, brüt ücret 30'a bölünerek günlük kıdem tazminatı hesaplanır, ardından çalışma yılı ile çarpılır.
4. Formülün Uygulama Örneği
- Örnek: Bir işçi 4 yıl çalışmış ve son brüt ücreti 6.000 TL olsun. Hesaplama: 6.000 TL / 30 = 200 TL (günlük kıdem), 200 TL × 4 yıl × 365 gün/yıl? Hayır, pratikte yıllık toplam gün sayısı 365 değil, doğrudan yıllık brüt ücret üzerinden hesaplanır. Doğru formül: Brüt Ücret × Çalışma Yılı × (1/30) × 365 gün yerine, basitleştirilmiş hali: (Brüt Ücret / 30) × Çalışma Yılı × 30? Aslında, yaygın uygulama: Günlük brüt ücret × Çalışma Gün Sayısı. Çalışma gün sayısı, çalışılan yıl sayısı × 365 gün değil, yıllık 30 gün üzerinden hesaplanır. Yani: (Brüt Ücret / 30) × (Çalışma Yılı × 30) = Brüt Ücret × Çalışma Yılı. Bu nedenle, örnekte: 6.000 TL × 4 yıl = 24.000 TL kıdem tazminatı olur. Ancak, yasal üst sınırlar ve enflasyon farkları dikkate alınmalıdır.
5. Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- Kıdem tazminatı, işçinin işten ayrılma nedenine göre değişebilir; örneğin, işçinin haklı nedenle ayrılması durumunda ödenir.
- Yıllık brüt ücretin, asgari ücret veya diğer yasal düzenlemelerle sınırlı olabileceğini unutmayın.
- Hesaplamalar için resmi kaynaklardan veya bir iş avukatından destek almanız önerilir, çünkü yasal değişiklikler olabilir.
Bu adımları takip ederek kıdem tazminatınızı genel bir şekilde hesaplayabilirsiniz, ancak kesin sonuç için güncel mevzuatı kontrol etmek önemlidir. |
