Kıdem tazminatı tavanı, bir işçiye verilecek olan kıdem tazminatının en üst seviyesini belirtmektedir. Tavan uygulamasının ayrıntılarına geçmeden önce kısa bir tanımlama ile tazminatı tanımlarsak, bir çalışanın kendi isteği haricinde ve işverenle yapılmış olan sözleşmede belirtilmiş nedenlerden dolayı işinden ayrılması durumunda çalışana işveren tarafından ödenen tazminat türüdür.
Bu tazminat türü için ödenecek olan tutar belirlenirken birtakım değerler esas alınmaktadır. Bu şekide
kıdem tazminatı tavanı belirlenebilmektedir.
Kıdem tazminatı tavanı belirlenmesinde esas alınan ölçülerden biri işçinin 30 günlük çalışma karşılığında almış olduğu brüt ücretin hesaplamaya dahil edilmesidir. Hesaplama işçinin çalışmış olduğu her tam yıl için çalışanın 30 günlük brüt ücreti ve ücret dışında almış olduğu diğer birtakım gelirler hesaplamaya dahil edilir ve böylece bir çalışma yılı karşılığında alınacak olan miktar belirlenir.
Kıdem tazminatı tavanı belirlenirken hesaplamaya dahil edilen çalışma ücreti dışındaki yan gelirlere örnek olarak ikramiye ödemeleri, yol ücreti, yemek ücreti gibi kalemlerdir. Bu nedenlerden dolayı tavan ücretin sürekli olarak güncellenmesi gerekmektedir. Çünkü zaman içinde
kıdem tazminatı tavanı belirlenmesinde kullanılan ücretlerin göstergeleri değişiklik gösterebilmektedir. Ödenecek olan tazminatın tavan fiyatı belirlenirken dikkate alınması gereken diğer bazı faktörler şöyledir;
- Devlet
memurları kanunu kapsamına giren en yüksek sınıflı devlet memuruna bir çalışma yılı için ödenen ücret miktarı kıdem tazminatı tavanını belirler
- Devlet memurlarına bir hizmet yılı karşılığında ödenecek olan emeklilik ikramiyesinin hesaplanmasında çalışan için belirlenmiş olan aylık gösterge tutarı, ek gösterge tutarı, taban aylık göstergesi ve kıdem aylığı için belirlenmiş olan toplam gösterge oranları kullanılır
Bu noktada kıdem tazminatı tavanı ile ilgili olarak şunu belirtmek yerinde bir bilgilendirme olacaktır, kıdem tazminatı tavanını belirlemekte kullanılan katsayılar her yılın ilk yarısında memur maaş katsayıları olarak belirlenen ve resmi gazetede yayınlanan kamu görevlilerinin tamamına yönelik olarak hazırlanan sosyal haklara ilişkin değerlere bağlıdır. O zaman kıdem tazminatı tavanı için verilen bilgilerin geniş bir kapsam dahilinde değerlendirilmesinden çok genel bir çerçeve dahilinde yapılan kısa bilgilendirmeler olarak değerlendirmek sonuçları açısından daha doğru olacaktır. Bu bağlamda kıdem tazminatı tavanı için verilen belirleyici değerlerin vergi muhasebesi, yatırım ve danışmanlık hizmetleri için sadece küçük tavsiyeler olarak değerlendirilebilir. Kısaca kıdem tazminatı tavanının belirlenebilmesi için memur maaş katsayısının ve taban aylık katsayının belirlenmesi gerektiği söylenebilir. Kıdem tazminat tavanının her çalışma yılı için son olarak alınan brüt ücretin belirlenerek buna göre aylık maaşın tutarına göre hesaplanmasına dayanmaktadır.
